Varikosel ameliyatı sonrası nüks, yani varikoselin yeniden oluşması mümkündür, ancak bu durum genellikle düşük bir orandadır. Ameliyat sonrası varikoselin nüks etme olasılığı, cerrahi tekniğe, cerrahın deneyimine, varikoselin şiddetine ve hastanın bireysel özelliklerine bağlı olarak değişebilir.
Varikosel Ameliyatı Sonrası Nüks Nedir?
Varikosel nüksü, varikosel tedavisinden sonra, daha önce tedavi edilen testis damarlarındaki genişlemenin yeniden meydana gelmesidir. Varikosel, testisleri besleyen damarların genişlemesi ve kanın geriye doğru akması sonucu oluşur. Ameliyatla bu damarlar bağlanarak tedavi edilse de, bazı durumlarda damarlar yeniden genişleyebilir ve varikosel belirtileri tekrarlayabilir. Nüks, cerrahinin yetersiz olduğu durumlarda, damarların tam olarak bağlanmaması veya tedavi edilen damarların etrafındaki yeni damarların genişlemesi nedeniyle ortaya çıkabilir. Bu durum, tedavi edilen bölgede ağrı, testis küçülmesi veya kısırlık gibi sorunları yeniden gündeme getirebilir. Nüks oranı genellikle düşük olsa da, erken dönemde izleme ve uygun tedaviyle kontrol altına alınabilir.
Varikosel Ameliyatı Sonrası Nüks Neden Olur?
Varikosel ameliyatının en yaygın şekli, mikrocerrahi varikosel eksplorasyonudur (mikrocerrahi teknikte damarlar daha hassas bir şekilde bağlanır ve/veya ligatürlenir). Bu tür ameliyatlarda nüks oranı genellikle %5-10 civarındadır.
Varikosel ameliyatı sonrası nüks, genellikle cerrahinin tam olarak etkili olmamış olmasından kaynaklanır. Bunun başlıca nedenleri arasında, damarların tam olarak bağlanmaması, küçük damarların gözden kaçması, ya da tedavi edilen bölgedeki damarların yeniden genişleyerek kanın geri akışını sağlaması yer alır. Ayrıca, varikosel tedavisinde kullanılan cerrahi tekniklerin yetersizliği, cerrahın deneyimi ve hastanın anatomik yapısı da nüks riskini artırabilir. Diğer bir faktör ise, hastanın yaşam tarzı ve sağlık durumu; örneğin aşırı kilo, sigara kullanımı, karın içi basıncın artmasına yol açan durumlar, tedavi sonrası iyileşme sürecini olumsuz etkileyebilir. Ayrıca, bazı hastalarda varikoselin şiddeti çok yüksek olduğunda, tedavi sonrası damarların tamamen tedavi edilmemiş olması ve zaman içinde tekrar genişleme eğilimi gösterebilir.
Varikosel ameliyatı sonrası nüks oluşma riski şu faktörlerden etkilenebilir:
- Cerrahi Tekniğin Doğruluğu: Mikrocerrahi gibi daha hassas teknikler nüks riskini azaltabilir. Damarların tam olarak bağlanması ve uygun şekilde tedavi edilmesi önemlidir.
- Varikoselin Derecesi: Şiddetli varikosel vakalarında, tedaviye rağmen damarların tamamen tedavi edilmemiş olma olasılığı vardır.
- Hasta Faktörleri: Sigara içme, aşırı kilo, kronik hastalıklar gibi faktörler iyileşme sürecini ve sonuçları etkileyebilir.
Varikosel Ameliyatı Sonrası Nüks Eden Varikosel Tedavisi
Varikosel ameliyatı sonrası nüks eden varikoselin tedavisi genellikle cerrahi bir yaklaşımla yapılır. İlk tedavi yöntemi, genellikle mikrocerrahi varikosel rekonstrüksiyonudur. Bu işlemde, daha önce tedavi edilen damarlar yeniden değerlendirilir ve düzgün bir şekilde bağlanır. Eğer nüks, daha önce tedavi edilmeyen küçük damarlar nedeniyle oluşmuşsa, bunlar da cerrahiden geçerek bağlanır. Laparoskopik veya açık cerrahi yöntemler de kullanılabilir, ancak mikrocerrahi teknik daha hassas ve düşük nüks oranlarına sahip olduğu için tercih edilen yöntemdir. Ayrıca, nüks varikosel nedeniyle gelişen kısırlık sorunları varsa, tedavi süreci sperm kalitesini artırmayı hedefleyen tedavi yöntemleriyle (örneğin, ilaç tedavisi veya sperm desteği) desteklenebilir. Cerrahi tedavi sonrası iyileşme süreci takip edilerek, nüksün önlenmesi için düzenli kontroller ve sağlıklı yaşam tarzı önerileri yapılır.
Sonuç olarak, varikosel tedavisinin başarılı olması durumunda, nüks oranı genellikle düşüktür, ancak bu tamamen ortadan kalkmaz. Ameliyat sonrası düzenli kontroller ve sağlıklı yaşam tarzı önerileriyle nüks riski minimize edilebilir. Varikosel ameliyatı sonrası nüks, tedavi edilen damarların yeniden genişlemesi sonucu tekrar belirti verebilir. Bu durumda, cerrahinin başarısız olduğu ve damarların tam olarak bağlanmadığı ya da yeni damarların oluştuğu düşünülebilir. Nüks edilen varikoselin tedavisi, genellikle tekrar cerrahi müdahale gerektirir. Mikrocerrahi yöntemle yapılan ikinci bir ameliyat, daha önce gözden kaçan damarların bağlanmasını sağlayarak başarılı sonuçlar verebilir. Ameliyat sonrası izlem ve sağlıklı yaşam tarzı uygulamaları da nüks riskini azaltmak için önemlidir. Nüks varikosel, sperm kalitesini ve testis fonksiyonlarını etkileyebileceğinden, kısırlık sorunu yaşayan hastalar için tedavi süreci, sperm üretimini artırmaya yönelik destekleyici tedavi yöntemleriyle de tamamlanabilir.
Kaynak: https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC4770491/
Prof. Dr. Yusuf İLBEY
Üroloji Doktoru
