Erkeklerde HPV (Human Papillomavirus) enfeksiyonu genellikle belirgin semptomlara yol açmaz, ancak bazı türleri genital siğillere, anüs ve penis kanserleri gibi ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir. HPV’nin yüksek riskli türleri, anüs kanseri ve boğaz kanseri (orofaringeal kanser) riskini artırabilir. Enfeksiyon, cinsel yolla, özellikle korunmasız seksle bulaşır; ancak, prezervatif kullanımı HPV’yi tamamen engellemez. Erkeklerde HPV enfeksiyonu genellikle kendi kendine iyileşir, ancak bağışıklık sisteminin güçlü olması önemlidir. HPV’ye karşı aşılar, hem erkeklerde hem de kadınlarda enfeksiyonun ve HPV kaynaklı kanserlerin önlenmesinde etkili bir koruma sağlar.
Erkeklerde HPV: Nelere Yol Açabilir?
Erkeklerde HPV ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir. Genital siğiller, HPV’nin en yaygın etkilerinden biridir ve penis, skrotum, anüs veya kasık bölgelerinde görülebilir. Ayrıca, HPV’nin yüksek riskli türleri, anüs ve penis kanseri gibi daha ciddi kanser türlerinin gelişim riskini artırabilir. Özellikle homoseksüel erkeklerde anüs kanseri riski daha yüksektir. HPV, ağız ve boğazda da kanserlere yol açabilir, bu durum genellikle oral seksle bulaşan HPV 16 tipiyle ilişkilidir. Bu sağlık sorunları, HPV enfeksiyonunun geç fark edilmesi veya tedavi edilmemesi durumunda ciddi komplikasyonlara yol açabilir, bu yüzden düzenli sağlık kontrolü ve aşı gibi koruyucu önlemler önemlidir.
Genital Siğiller
HPV’nin bazı türleri, özellikle HPV tip 6 ve 11, genital siğillere yol açabilir. Bu siğiller, penis, skrotum, anüs veya kasık bölgesinde küçük, kabarık ve et benlerine benzeyen lezyonlar şeklinde görülebilir. Genital siğiller genellikle ağrısızdır, ancak estetik kaygılar ve rahatsızlık oluşturabilir. Siğiller, tedavi edilmezse yayılabilir, ancak çeşitli tedavi yöntemleriyle (kriyoterapi, lazer tedavisi, topikal ilaçlar) yok edilebilir.
Anüs Kanseri
HPV, özellikle erkeklerle cinsel ilişkiye giren erkeklerde (MSM) anüs kanseri riskini artırabilir. Yüksek riskli HPV türleri (HPV 16 ve 18 gibi) anüs bölgesinde kansere yol açabilen hücresel değişikliklere neden olabilir. Anüs kanseri, genellikle geç fark edilir, ancak erken dönemde tespit edilirse tedavi şansı daha yüksektir. Anal Pap smear testi, bu kanserin erken teşhisinde kullanılabilir.
Penis Kanseri
HPV, penis kanseri ile de ilişkilendirilebilir. Özellikle HPV 16 ve 18 türleri, genital bölgede hücresel değişiklikler yaratıp kanser riskini artırabilir. Penis kanseri nadir olmakla birlikte, HPV enfeksiyonu bu riski önemli ölçüde artırabilir. Penis kanseri, genellikle ağrılı lezyonlar, ülserler veya kanama gibi belirtilerle ortaya çıkar, ancak erken teşhis ile tedavi edilebilir.
Boğaz Kanseri (Orofaringeal Kanser)
HPV, ağız ve boğaz kanseri riskini artırabilir, özellikle HPV 16 tipiyle ilişkilidir. Oral seks yoluyla bulaşan HPV, boğazda, dilde ve bademciklerde kanser gelişimine neden olabilir. Orofaringeal kanserin belirtileri arasında boğaz ağrısı, yutkunma güçlüğü, ses kısıklığı ve ağızda lezyonlar yer alabilir. Bu kanser türü, son yıllarda HPV’nin artan yaygınlığı ile daha fazla görülen bir durumdur ve erken dönemde tedavi edilirse başarılı sonuçlar alınabilir.
Erkeklerde HPV’nin Bulaşma Yolları
Erkeklerde HPV’nin bulaşma yolları, genellikle cinsel temasla gerçekleşir. HPV, cinsel ilişki sırasında doğrudan deri teması yoluyla bulaşır; bu, vajinal, anal veya oral seks yoluyla olabilir. Virüs, cinsel organların, anüsün ve ağız bölgesinin deri ve mukoza yüzeylerinden geçebilir. Bu nedenle, HPV, korunmasız seks (prezervatif kullanmadan yapılan seks) ile kolayca bulaşabilir, ancak prezervatifler yalnızca enfekte olan bölgelere temas ettiği için HPV’yi tamamen engellemez. Ayrıca, virüs, genital siğillerin olduğu alanlarla doğrudan temas veya enfekte olmuş deriyle cilt teması yoluyla da bulaşabilir. Cinsel partnerin HPV taşıyor olması, virüsün bulaşma riskini artırır; ancak, HPV taşıyan kişilerin çoğu, enfeksiyonu fark etmeyebilir çünkü belirtiler genellikle yoktur.
Erkeklerde HPV Aşısı
Erkeklerde HPV aşısı, HPV’ye karşı koruma sağlayan etkili bir önlemdir. Aşı, HPV’nin yüksek riskli türleriyle (özellikle HPV 16 ve 18) ve düşük riskli türleriyle (HPV 6 ve 11) enfeksiyonları önleyerek, genital siğillerin yanı sıra HPV kaynaklı kanserlerin (anüs, penis ve boğaz kanserleri gibi) gelişme riskini azaltır. Aşı, genellikle 9-12 yaş arası erkeklere önerilse de, 13 yaş ve üzerindeki erkekler de aşılanabilir. 26 yaşına kadar aşı olmak mümkündür, bazı ülkelerde ise 45 yaşına kadar aşı yapılabilmektedir. Aşı, genellikle üç doz olarak uygulanır ve bağışıklık sisteminin güçlü bir koruma oluşturmasını sağlar. HPV aşısı, cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlardan korunmanın yanı sıra, HPV’nin yol açabileceği kanserlerin önlenmesinde de kritik bir rol oynar. Bu nedenle, aşı, hem erkekler hem de kadınlar için önemli bir halk sağlığı aracıdır.
Erkeklerde HPV Testi
Erkeklerde HPV testi, kadınlarda olduğu gibi rutin bir uygulama değildir. Kadınlarda rahim ağzı kanseri taraması için Pap smear testiyle birlikte yapılan HPV testi yaygın olsa da, erkeklerde HPV testi genellikle yalnızca belirli durumlar için önerilir. Bununla birlikte, bazı erkek grupları için HPV testi yapılabilir, örneğin:
- Anal Kanser Riski Olan Erkekler: Özellikle erkeklerle cinsel ilişkiye giren erkeklerde (MSM) ve HIV pozitif erkeklerde anal kanser riski daha yüksektir. Bu gruptaki bireyler için anüs bölgesinde HPV testi yapılabilir. Bu test genellikle anal Pap smear veya anal biyopsi şeklinde uygulanabilir.
- Boğaz Kanseri Riski Olan Erkekler: HPV, orofaringeal (ağız ve boğaz) kanserlere de yol açabilir. Oral seks yoluyla bulaşan HPV, özellikle HPV 16 türü boğaz kanserlerine neden olabilir. Bu durumla ilgili daha fazla bilgi ve test önerisi, yüksek risk altındaki bireylerde (örneğin, düzenli oral seks yapan erkeklerde) doktor tarafından sağlanabilir.
Erkekler için HPV testi, genellikle enfeksiyonun varlığına yönelik değil, HPV’nin neden olduğu sağlık sorunlarını (siğiller, kanser vb.) tespit etmeye yöneliktir. HPV enfeksiyonu çoğunlukla semptomsuz olduğu için, virüsün varlığı çoğu zaman test yapılmadan anlaşılmaz. Ancak, şüpheli belirtiler (genital siğiller, anal kanama, boğazda değişiklikler vb.) görüldüğünde, doktora başvurmak ve test önerisi almak önemlidir.
Erkeklerde HPV Tedavisi
Erkeklerde HPV tedavisi, virüsün kendisini doğrudan tedavi etmeyi amaçlamaz, çünkü çoğu HPV enfeksiyonu bağışıklık sistemi tarafından zaman içinde kendiliğinden temizlenir. Ancak HPV’nin neden olduğu belirtiler ve sağlık sorunları tedavi edilebilir. Erkeklerde HPV tedavisi genellikle şu şekilde yapılır:
Erkeklerde Genital Siğillerin Tedavisi
Genital siğiller, HPV’nin neden olduğu en yaygın belirtidir. Bu siğiller ağrısız olsalar da estetik kaygı yaratabilir veya rahatsızlık verebilir. Genital siğillerin tedavisinde kullanılan yöntemler şunlardır:
Topikal tedavi: Doktorlar, siğillerin üzerine asidik çözeltiler (örneğin podofilin, imikvimod kremi) veya ilaçlar (trikloroasetik asit) uygulayarak tedavi edebilir.
Kriyoterapi: Siğiller dondurularak yok edilebilir.
Lazer tedavisi: Siğillerin lazerle yakılması.
Cerrahi müdahale: Siğillerin cerrahi olarak alınması.
Erkeklerde HPV’ye Bağlı Kanserlerin Tedavisi
HPV’nin neden olduğu kanserler, özellikle anal kanser, penis kanseri ve boğaz kanseri gibi daha ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu kanserler erken evrelerde tespit edilirse tedavi edilebilir. Tedavi genellikle cerrahi müdahale, radyoterapi (ışın tedavisi) ve/veya kemoterapiyi içerir. Erken teşhis, kanserin başarılı bir şekilde tedavi edilme şansını artırır.
Bağışıklık Sistemi Desteği
HPV enfeksiyonlarının çoğu, bağışıklık sistemi tarafından birkaç yıl içinde temizlenir. Bağışıklık sisteminin güçlü olması, vücudun HPV’yi temizlemesini kolaylaştırabilir. Yeterli beslenme, düzenli egzersiz ve stres yönetimi gibi genel sağlık önlemleri, bağışıklık sistemini güçlendirebilir.
HPV Aşısı
HPV enfeksiyonunun önlenmesinde en etkili yöntemlerden biri aşıdır. HPV aşısı, hem erkeklerde hem de kadınlarda genital siğillerin yanı sıra HPV’ye bağlı kanserlerin gelişme riskini azaltır. Aşı, HPV’ye karşı korunma sağlar ve genellikle 11-12 yaşlarında başlanması önerilir, ancak 26 yaşına kadar aşılanmak mümkündür.
HPV tedavisi genellikle semptomlara odaklanır, çünkü virüsün kendisi tedavi edilemez. HPV’yi tamamen ortadan kaldırmak mümkün olmasa da, aşılar ve tedavi yöntemleri HPV’nin yol açabileceği sağlık sorunlarını önleyebilir ve mevcut sorunları yönetebilir. Eğer HPV ile ilgili endişeleriniz varsa, bir sağlık profesyoneline başvurarak uygun tedavi ve önleyici tedbirler hakkında bilgi almanız önemlidir.
Erkeklerde HPV’den Korunma Yöntemleri Nelerdir?
Erkeklerde HPV’den korunmak için birkaç etkili yöntem bulunmaktadır. Bu yöntemler, virüsün bulaşmasını engellemeye yönelik önlemler alarak HPV enfeksiyonunu ve bunun yol açabileceği sağlık sorunlarını azaltabilir. İşte erkeklerde HPV’den korunma yolları:
HPV Aşısı
HPV aşısı, en etkili korunma yöntemlerinden biridir. Aşı, hem erkeklerde hem de kadınlarda HPV’ye bağlı genital siğillerin ve HPV kaynaklı kanserlerin (anal, penis, boğaz kanserleri gibi) riskini azaltır. Aşı, özellikle 11-12 yaşlarında yapılması önerilir, ancak 26 yaşına kadar da yapılabilir. Bazı ülkelerde 45 yaşına kadar aşı uygulaması yapılabilmektedir. Aşı, HPV’yi tamamen önleyebilse de, cinsel ilişki öncesi yapılması en iyi sonucu verir.
Korunmasız Cinsel İlişkiyi Önlemek (Prezeratif Kullanmak)
HPV, cinsel temas yoluyla bulaşan bir virüs olduğu için, korunmasız seks yapmak riski artırır. Prezervatif kullanmak, HPV’nin bulaşma riskini önemli ölçüde azaltır, ancak HPV’nin virüsün bulaşabildiği deri veya mukoza yüzeylerinden yayıldığı unutulmamalıdır. Bu nedenle prezervatif, HPV’ye karşı %100 koruma sağlamasa da önemli bir korunma yöntemidir.
Cinsel Partner Sayısını Sınırlamak
Cinsel partner sayısının sınırlanması, HPV enfeksiyonuna yakalanma riskini azaltabilir. Çok sayıda cinsel partnerle ilişki kurmak, HPV’ye yakalanma riskini artırır. Düzenli monogamik ilişkilerde, HPV bulaşma riski daha düşük olabilir.
Düzenli Sağlık Kontrolleri ve Tarama
HPV’nin çoğu vakası belirgin semptomlara yol açmaz ve virüs kendiliğinden yok olabilir. Ancak, anal kanser gibi ciddi durumların erken teşhisi için düzenli sağlık kontrolleri önemlidir. Erkeklerde özellikle anal kanser riski taşıyanlar (örneğin, erkeklerle cinsel ilişkiye giren erkekler veya HIV pozitif bireyler) için anal Pap smear testi önerilebilir. Boğaz kanseri riskini taşıyanlar da bu konuda uyanık olmalı ve gerekli tarama testlerini yaptırmalıdır.
Cinsel Sağlık Eğitimi ve Farkındalık
HPV hakkında bilgi sahibi olmak, korunma yöntemlerini doğru uygulamak için önemlidir. Cinsel sağlık eğitimleri ve HPV’nin bulaşma yolları hakkında farkındalık oluşturmak, korunma konusunda önemli bir adımdır.
Hijyen ve Cilt Temasından Kaçınmak
HPV, cilt temasıyla da bulaşabileceği için, genital bölgede veya vücutta siğil olan bireylerle temastan kaçınmak, bulaşma riskini azaltabilir. Ayrıca, cinsel ilişki sırasında cilt teması olabilecek diğer bölgelerde temastan kaçınmak da koruyucu bir adım olabilir.
Erkeklerde HPV’den korunma, aşılanma ve güvenli cinsel pratiklerle birlikte, genel sağlığın korunması ve düzenli kontrollerle desteklenmelidir. Bu önlemler, HPV enfeksiyonunun yayılmasını engellemeye yardımcı olabilir.
Kaynak:
https://www.who.int/news/item/01-09-2023-one-in-three-men-worldwide-are-infected-with-genital-human-papillomavirus#:~:text=In%20men%2C%20HPV%20infection%20tends,16%20(4%2C5).
Prof. Dr. Yusuf İlbey
Üroloji Doktoru
