Hidrosel, testis torbasının zarları arasında sıvı birikmesidir. Testisi saran zarların yaprakları arasında bazı nedenlerden dolayı sıvı birikir. Buna hidrosel adı verilir. Hidroselin belirtisi testis torbasında ağrısız büyümedir. Aslında burada büyüyen testis değildir, büyüyen testis torbasıdır. Hidrosel durumunda testisin büyüklüğü aynı kalır.
Hidrosel Nedir?
Hidrosel, halk arasında su fıtığı, torbanın şişmesi ve torbada su toplaması gibi isimlerle de bilinir. Hem erkek çocuklarında hem de erişkin erkeklerde görülebilir. Erkeklerde testislerin içinde bulunduğu skrotum adı verilen testis torbası kas ve zar tabakalarından oluşur. En içte bulunan iki tabaka arasında testislerin daha rahat hareket etmesini sağlayan bir miktar sıvı bulunur. Bu sıvı tabakalardan biri tarafından üretilirken, diğer tabaka tarafından da geri emilir. Normalde üretim ve geri emilim arasında bir denge vardır. Bu dengenin bozulması durumunda, tabakalar arasında sıvı birikmeye başlar. Giderek artan bu sıvıya bağlı olarak bir süre sonra torba şişer. Bu duruma hidrosel adı verilir. Hidroselin konjenital(doğumsal) ve erişkin olmak üzere iki tipi bulunmaktadır.
Konjenital (Doğumsal) Hidrosel
Çocuk anne karnında iken testisler henüz daha torbalara inmemiştir. Gebeliğin ilerlemesiyle birlikte karın içinde bulunan testisler aşağıya doğru ilerlemeye başlar ve doğumdan hemen önce skrotum adı verilen testis torbasına yerleşir. Testisi skrotuma doğru ilerlerken periton denilen karın zarını da önüne katarak sürükler. Doğumdan sonra karın zarı kesecik şekline dönüşerek kapanır. Bazen bu kescik kapanmaz ve karın boşluğu ile ilişkisi devam eder. Bu yüzden normalde karın içinde bulunan karın içi sıvısı, bu açıklıktan geçerek testis etrafındaki kesecikte birikir ve şişliğe neden olur. Buna konjenital hidrosel adı verilir. Bu kanal bir süre sonra kendiliğinden kapanabilir. Çocuklarda görülen hidrosele çoğu zaman fıtık da eşlik eder.
Erişkin Hidrosel
Erişkin hidroseli daha çok 40 yaş üstü erkeklerde görülür. En sık görülen nedenleri arasında geçirilen fıtık, varikosel ve böbrek nakli ameliyatı, ışın tedavisi (radyoterapi), testis tümörleri, testis iltihabı (orşit) ve skrotum yaralanmaları bulunmaktadır. Erişkin hidrosel genellikle kendiliğinden düzelmez ve ameliyat gerektirir.
Hidroselin Tanısı Nasıl Konur?
Hidroselin tanısı muayene ile kolayca anlaşılabilir. Testisteki büyüme gözle kolayca görülür. Hidroselde genelde ağrı olmaz. Testis tümörü, testis iltihabı (orşit), ingiunal herni (fıtık) ile karışabilir. Bazen testis tümörü ile birlikte olabilir Bu yüzden mutlaka ultrasonografi çekilmesi gerekir. Hidroselin muayenesinde, testis torbasına ışık tutulduğunda ışığın karşı tarafa geçmesi, keseciklerin sıvı ile dolduğunu gösterir. Işık geçişi yoksa keseciklerde tümör olduğu anlamına gelebilir.
Hidrosel Kansere Dönüşür Mü?
Hidrosel, testis torbası tabakaları arasında sıvı birikmesidir. İyi huylu bir oluşumdur. Kanser değildir ve ileride kansere de dönüşmez. Bazen te4stis tümörü ile hidrosel birlikte olabilir ya da testis kanseri hidrosele neden olabilir.
Hidroselin Tedavisi Nasıldır?
Çocuk Hidroselinde Tedavi
Çocuk yaşlarda görülen hidrosele genellikle fıtık eşlik eder. Eğer hidrosel ile birlikte fıtık varsa, hemen ameliyat uygulanmalıdır. Çünkü fıtığın her zaman boğulma ihtimali vardır. Eğer hidrosel tek başına ise yani fıtık yoksa, zamanla düzelebilme ihtimali olduğu için 2 yaşına kadar beklenebilir.
Erişkin Hidroselinde Tedavi
Hidroselektomi ise hidroselin tedavisi için uygulanan ameliyatın adıdır. Bu ameliyat, genellikle hasta genel anestezi altında iken uygulanır. Testis torbasının hidroselin olduğu tarafına yapılan küçük bir kesi ile testis torbası açılır ve testise ulaşılır. Zarlar arasında biriken sıvı boşaltılır ve hidrosel kesesi çıkartılır. Lastik bir diren konularak kesilen tabakalar kapatılır. Ameliyat yaklaşık 30-45 dakika kadar sürer. Dren ertesi gün alınır ve hasta taburcu edilir. Ameliyat sonrası hastanın birkaç gün dinlenmesi önerilir. Bir hafta sonra hastanın dikişleri erimiş olur ve hasta banyo yapabilir. İlk bir hafta testis torbasının şişmemesi amacıyla, torbanın yukarı kalkması için külotun altına havlu ya da el bezi gibi destek konulabilir. Ameliyattan sonraki ilk haftalık dönemde ağrı kesici ve antibiyotik kullanılabilir. Ameliyattan iki hafta sonra hasta cinsel hayatına ve spor aktivitelerine aktivitelerine geri dönebilir.
